Leermiddelenplein

Op het leermiddelenplein van de slo is het helaas: zoeken en niet vinden ……..

Internetonderwijs ?????

Ook de slo heeft met www.leermiddelenplein.nl zijn diensten aan het onderwijs aangeboden. Het leermiddelenplein heeft drie rubrieken: ‘Kenniscentrum leermiddelen’ (KCL) dat zich ten doel stelt scholen en leraren gericht te ondersteunen bij het kiezen van de juiste leermiddelen. Het Centrum houdt bij welke leermiddelen er beschikbaar zijn. De tweede rubriek is de interessantste want die heeft als titel ‘leermiddelen vinden’. In de rubriek ‘nieuw toegevoegd' worden de laatst toegevoegde leermiddelen en de laatste beschrijvingen en analyses per sector getoond. De slo is zo slim geweest over de grens te gaan kijken bij onderwijssites met digitale leermiddelen in Engeland, Schotland, Vlaanderen en Denemarken. De slo die als taak heeft leerplannen te ontwikkelen moet om die reden toch de meest aangewezen instantie zijn om de op leerplannen gebaseerde leermiddelen te zoeken en in een database onder te brengen. De rubriek ‘leermiddelen vinden’ biedt daarbij de meeste kans om te laten zien voor welke vakken uit het voortgezet onderwijs inderdaad digitaal aangeboden lesmateriaal te vinden is.

Na de klik op de 2^e rubriek ‘leermiddelen vinden’, kun je meteen aanvinken voor welke schoolsoort je op zoek bent. Dat is voortgezet onderwijs. Dan kun je kiezen uit ‘methode’ of ‘anders’. Wie niet op zoek is naar methodegebonden lesmateriaal van educatieve uitgevers, klikt op ‘anders’.
Je kunt de zoekopdracht ook nog iets uitbreiden door in de rubriek ‘eigenschappen’ bij een of meer van de volgende onderwerpen een vinkje te plaatsen; ICT, oefenstof, remediërend leermiddel, evaluatie/toetsing, naslagmateriaal, driedimensionaal en audiovisueel materiaal, leerstof en slo leermiddelen. Hoe meer vinkjes, hoe meer leermiddelen.
Bij de talen zoek je natuurlijk naar digitaal, interactief lesmateriaal op niveau en vaardigheid. Er moet dus in ieder geval onderscheid zijn tussen lees- luister- spreek en schrijfvaardigheid voor de onder- en bovenbouw van het voortgezet onderwijs. Het is voor de talen niet nodig leermiddelen van de educatieve uitgevers in de digitale database te zetten. Die vinden hun weg naar de scholen wel. Maar de scholen hebben om de kosten te drukken wel behoefte aan aanvullend of leerboekvervangend lesmateriaal. Dienstverlenende instanties zoals de slo, kunnen aan die vraag voldoen, maar dan wel op een door docenten verlangde manier. Uitgangspunt dient te zijn: wat voor digitaal, bij voorkeur interactief en gratis aangeboden lesmateriaal is er op internet te vinden waarmee de leerlingen in opdracht van hun docenten, individueel en zelfstandig aan de slag kunnen.

Frans
Kun je een taal leren spreken met internetonderwijs? Het antwoord is aantoonbaar ja! Voorziet de slo daarin? Dat moet blijken als ik een leerling uit een bepaalde klas in opdracht van zijn docent laat zoeken naar extra luister- spreekmateriaal op het leermiddelenplein van de slo. Met vinkjes op ‘VO’, ‘, anders’, ‘talen’, ‘Frans’ bereikt deze leerling 197 op alfabet geplaatste leermiddelen. Verfijnen is mogelijk door te klikken op ‘eigenschappen’. De keus voor ‘ict’ is dan de meest voor de hand liggende. Dat levert 57 leermiddelen op. Denk je meer kans te maken met ook nog aan te vinken: ‘oefenstof’, ‘leerstof’ en ‘driedimensionaal en audiovisueel materiaal’, dan loopt de opbrengst aan leermiddelen op naar 167. De meeste zijn afkomstig van educatieve uitgeverijen, wat vreemd is, want ik had niet ‘methodes’ aangevinkt maar ‘anders’. Daar zit waarschijnlijk een onmerkbaar subtiel verschil tussen. Omdat het ook mogelijk is de leermiddelen op alfabet te zien voorbijtrekken, gaat een slimme leerling misschien zoeken bij de S van spreken. Dat levert inderdaad drie titels op.
De eerste titel Spreekwijzer Frans is van de educatieve uitgever Practicum Educatief BV en is van 1995. Het is een papieren map met 50 rollenspelen, interviews en andere oefeningen in spreekvaardigheid Frans. De uitgever wil graag voor het eerste exemplaar € 29.95 ontvangen. Daarna mogen de docenten het materiaal vrij kopiëren.
De volgende titel slaat op de Spreektoetsen Frans van het cito uit 1998. Deze zullen waarschijnlijk door de meeste scholen ten behoeve van de examentraining al zijn aangeschaft.
Tenslotte is er de Spreekhulp Frans voor alle niveaus van uitgeverij Walvaboek in Holten uit 2001. Het bestaat uit een leerboek, een dubbel cd en een opdrachtenboek en behoort dus net zoals de eerder genoemde titels tot de traditionele leermiddelen. Ze zijn niet te downloaden vanaf het internet.
De S is dus niet de letter met gewenst resultaat. Dat zou misschien wel de T kunnen zijn, want er zijn Taaldorpen via internet gratis te gebruiken. Op het leermiddelenplein en op alfabet biedt de lijst onder de T drie commerciële producten op cd-rom of op diskette: Taaldata uit 1998, Taalvaardigheden uit 2005 en Taalwijzer uit 1996, maar helaas geen dorp. Toch is dat er. Docent Maurice Visser van scholengemeenschap Dalton-Vatel in Voorburg heeft er een gebouwd. Het zal in een latere aflevering van LTM uitgebreid in bespreking komen. Wie vast even wil kijken: http://www.dalton-vatel.nl/taaldorp/.

Duits
Duits levert bij de trits ‘VO’, ‘anders’ en ‘talen’ respectievelijk 185 leermiddelen op. Sorteer je op alfabet, dan kom je bij de S van Spreken dezelfde leermiddelen als bij Frans tegen, namelijk: de Spreekwijzer Duits, map met meer dan 50 dialogen, rollenspelen, interviews en andere oefeningen in de spreekvaardigheid van uitgever Practicum Educatief BV, 1995. Vervolgens de Spreektoetsen Duits van het cito uit 1998. Tenslotte: de Spreekhulp Duits voor alle niveau’s van uitgever Walvaboek uit 2001. Deze laat aantekenen dat: ‘deze spreekhulp de belangrijkste zinnen met vertaling bevat op het vlak van de dagelijkse gespreksvaardigheid. De zinnen zijn op thema gerangschikt. Het opdrachtenboek bevat bij elk hoofdstuk twee tot drie gevarieerde spreekopdrachten.
Hoewel er natuurlijk ook voor Duits digitaal aangeleverde leermiddelen bestaan voor het oefenen van gespreksvaardigheid volstaat de slo met het bijeenbrengen van allerlei traditioneel lesmateriaal van educatieve uitgevers en het cito. Je kunt van docenten en zeker niet van hun leerlingen verwachten dat ze 200 items langslopen om te zien of ze met een klik meteen aan het werk kunnen voor alle niveaus van het voortgezet onderwijs en voor de talen dan ook nog per vaardigheid gesorteerd.

Engels
Deze taal levert 254 leermiddelen bij de keus ‘VO’, ‘anders’, ‘talen’, ‘Engels’. Ook deze leermiddelen zijn weer op alfabet of per 10, 20 of 30 op het scherm te krijgen. Als je wilt weten of de SLO ook leermiddelen in de aanbieding heeft, dan moet je aanvinken ‘SLO leermiddelen’. Er blijkt dan slechts een leermiddel beschikbaar namelijk ‘Chunk game’. Het wordt beschreven als ‘een bordspel waarmee in 5 talen basisuitdrukkingen op Europees taalniveau A1 geoefend kunnen worden. In het Engels, Duits, Frans, Spaans en Italiaans kunnen leerlingen op speelse wijze uitdrukkingen oefenen die ze op reis nodig hebben. Om deze uitdrukkingen vlot te kunnen gebruiken is het noodzakelijk de 'chunks' (vaste uitdrukkingen) te oefenen’. Het is ontworpen in 2007 en kan bij de SLO worden besteld voor € 56.
Door een vinkje te plaatsen in het vakje ‘ict’ hou je van de 254 leermiddelen er slechts 72 over. Maar vink je daarbij ook nog ‘audiovisueel materiaal’ aan, dan tref je ineens weer 93 leermiddelen aan. Je verwacht dan 93 op luisteren en kijken gebaseerde leermiddelen te vinden. Er zijn er ook enkele, bijvoorbeeld ‘Tell me more Engels’ van de firma ITS, Interaktieve Trainings Systemen BV, die voor het hele pakket maar liefst 2000 euro vraagt. De overige leermiddelen zijn allemaal afkomstig van educatieve uitgevers en voldoen nauwelijks aan de zoekopdracht. Voor audiovisueel lesmateriaal dat gratis vanaf internet te downloaden is bestaat een moderner term namelijk vodcast, dit is een combinatie van VOD, dat staat voor Video On Demand, en webcasting of broadcasting. Alle grote Engelstalige televisiezenders hebben honderden vodcasts. CNN heeft zelfs een speciale dienst daarvan voor het onderwijs opgezet. Ben je van mening dat luisteren zonder kijken ook de moeite waard is als leermiddel, dan kom je uit bij podcast, de samentrekking van Ipod en broadcast. Daarvan zijn er nog meer te vinden zoals te zien op www.internetonderwijs.net/artikelen2008/Podcasts/Podcasts.htm. En daarvoor hoef je niet naar het leermiddelenplein van de SLO.

(wordt vervolgd)

omhoog