Anne Frank

De Anne Frank Stichting in het talenonderwijs – mogelijkheden en media

Voor veel talencollega’s is het werk van de Anne Frank Stichting http://annefrank.org iets wat eerder thuishoort bij de collega’s geschiedenis. Maar toch – zowel voor Nederlands als voor de moderne vreemde talen is er heel wat te vinden, waar je mee uit de voeten kunt - bijvoorbeeld als materiaal rondom boeken en teksten die raken aan thema’s als Jodenvervolging en Tweede Wereldoorlog. De Anne Frank Stichting is – zo zegt ze zelf – een onafhankelijke organisatie die de plek beheert waar Anne Frank tijdens de Tweede Wereldoorlog was ondergedoken en waar zij haar dagboek schreef. De Stichting brengt haar levensverhaal wereldwijd onder de aandacht ter bezinning op de gevaren van antisemitisme, racisme en discriminatie en het belang van vrijheid, gelijke rechten en democratie.

De activiteiten van de stichting draaien – wederom in de woorden van de stichting zelf - rond vier kerndoelstellingen:

Het openstellen van het Anne Frank Huis en het beheer van de collecties;

Het ontwikkelen en verspreiden van programma’s en materialen, waarin het levensverhaal van Anne Frank wordt uitgedragen, mede in historische context van de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust;

Voorlichting en educatie over antisemitisme en de Jodenvervolging;

Voorlichting en educatie over discriminatie en burgerlijk-politieke mensenrechten, ter bevordering van het goed functioneren van een open, pluriforme, democratische samenleving.

Voor de talenvakken
Wat heb je daar nu aan als talendocent? Belangrijk om te weten is dat heel veel onderdelen en materialen op de website van de stichting in allerlei talen beschikbaar zijn: Nederlands, Frans, Duits, Engels, Spaans en Italiaans (de taalkeuzeknop bevindt zich rechtsboven).
Naast de gebruikelijke en te verwachten info over Anne Frank, haar leven en sterven, het Anne Frank Huis etc. zijn er vanzelfsprekend ook links naar andere bronnen, waarover straks meer. Op de hoofdpagina van de site van de Anne Frank Stichting heb je – in de gewenste taal dus – direct toegang tot een aantal kernonderdelen:

Anne Frank’s leven
een zeer fraaie en informatieve tijdbalk over Anne Frank en haar familie van 1914-heden
het Achterhuis online
ontstaan en ontwikkeling van het dagboek van Anne Frank.

Op hoofdpagina vind je ook info over actuele onderdelen van de site. Heel boeiend – en goed te gebruiken in bijvoorbeeld het kader van een programma voor een scholierenuitwisseling – is de app Anne’s Amsterdam (voor zowel Apple als Android).
Heel interessant is de toegang tot een nog steeds groeiende serie online tentoonstellingen die in samenwerking met het Google Cultural Institute www.google.com/culturalinstitute zijn gemaakt en waaraan naast de Anne Frank Stichting tal van instellingen van over de hele wereld hebben bijgedragen. Al deze tentoonstellingen zijn in tal van talen te bewonderen. De gewenste taal wordt met een onopvallend knopje onderaan het beeldscherm ingesteld. Je krijgt op vier manieren toegang tot de verschillende bronnen en materialen – steeds dus in de eerder gekozen taal:

kanalen
collecties
decennia
projecten

Vanzelfsprekend is hier een zeer uitvoerige Anne Frank tentoonstelling te vinden, met een mix van teksten, foto’s, filmfragmenten etc. En zoals gezegd: in vele talen – dus ook bruikbaar in het vreemde talen onderwijs.

Docenten

De moeite waard is tenslotte het docentenportal. Je komt daar via de knop educatie. Hier krijg je onder meer allerlei lesideeën aangereikt. Heel bijzonder zijn twee stripboeken rond oorlog, bezetting, holocaust en de nawerkingen daarvan in het leven van mensen nu: "De ontdekking" (ook in het Frans, Engels en Duits: "A family secret", "Un secret de famille", "Die Entdeckung") en "De Zoektocht" (ook in het Engels en Duits: "The Search", "Die Suche").
Bij beide stripboeken – die in leerlingsets te bestellen zijn – worden heel bruikbare lessuggesties gegeven. Bij het nieuwste recent verschenen stripboek, "De Zoektocht", wordt er aan de hand van twee tekeningen uit het boek dit over gezegd:

Keuzes en dilemma's spelen in De Zoektocht een belangrijke rol. De mensen in de strip zitten allemaal in één van vier rollen: slachtoffer, dader, helper of toeschouwer. Net als de spoorwegmedewerkers in het plaatje hierboven. Mensen kozen hiervoor, of ze werden gedwongen. De persoonlijke verhalen stimuleren leerlingen na te denken over vragen als: Waarom helpen? Waarom meewerken? Waarom toekijken en niet ingrijpen?
Online wordt vervolgens een lesplanning gegeven die heel bruikbaar is en eenvoudig om te zetten is voor gebruik in een les bij de vreemde talen. Bij beide stripboeken zijn overigens docentenhandleidingen leverbaar in meerdere talen.
Het is overigens ook de moeite waard eens te kijken op de sites van de Anne Frank centra elders op de wereld. Op www.annefrank.de bijvoorbeeld vind je info over een coproductie van het Anne Frank Zentrum en de Anne Frank Stichting: samen hebben ze een nieuwe reizende tentoonstelling ontwikkeld - ‘Je Anne. Een meisje schrijft geschiedenis/Deine Anne. Ein Mädchen schreibt Geschichte’. De opening vond in januari 2012 plaats in de Duitse Bondsdag in aanwezigheid van o.a. Kristina Schröder, minister van Jeugd- en Gezinszaken. De tentoonstelling is een groot succes – ook omdat de geschiedenis aan het heden gekoppeld wordt via vier thema’s die in het werk van de Anne Frank Stichting een centrale rol spelen: identiteit, groepsdenken, discriminatie en engagement.
Wie het lesmodel Duits aan zijn/haar leerlingen wil voorzetten, vindt dit hier

omhoog